Chào các bạn, bài hôm nay mình muốn chia sẻ lại kinh nghiệm học hành của mình. Bài này là bài tiếp theo của bài [Sổ Tay Trader] 4 tư duy quan trọng trong việc phân tích ra quyết định
Mà cũng có thể gọi bài này là 1 chủ đề riêng tách ra của bài trên cũng được.
Đây là kinh nghiệm học tập mà mình vừa mới áp dụng. Nó hơi khác so 1 chút với cách mình học ngày xưa của mình mà mình thấy tốc độ tiến bộ nhanh hơn rất nhiều, hiệu quả cũng vượt trội hơn nên mình muốn chia sẻ lại.
Và bài này cũng là bài mình viết dành cho những anh em đang bị loạn phương pháp.
BẮT ĐẦU NHÉ
Đầu tiên mình cần phải nói trước, bài này không phải là cách học của F0. Vì nếu là F0 thì chắc sẽ phải vào khu điều trị Covid mất rồi.
Bài này là cách học của F2,3,4,5 vì đa số mọi người khi đọc đến bài này thì đều có nhiều F rồi.
Nói chính xác hơn thì đây là những gì mình đã làm khi học SMC trong thời gian gần đây mà mình nhận thấy tốc độ tiến bộ của cách học mới này tốt hơn so với cách mình học ngày xưa nên mình viết bài này như 1 cách kể lại mà thôi.
I. Đầu tiên hãy cứ xem tất cả cái gì có thể xem
Ý của mình không phải xem nhiều phương pháp mà là xem 1 phương pháp nhưng của nhiều người khác cùng làm, cùng nói về nó.
Thời gian đầu khi tìm hiểu thêm SMC để học hỏi tham khảo thì trong 1 tuần đầu tiên, mình xem tất cả các kênh cùng làm, cùng nói về nó. Việt Nam, nước ngoài, khóa học đủ cả.
Do rảnh nên trong độ 1 tuần thì mình cũng cày hết tất cả những tài liệu mình có thể tìm được.
Thời gian này xem không phải để học, xem chỉ là để biết, để khảo sát, để có cái nhìn tổng quan. Dù xem xong có cái mình không hiểu họ vừa nói gì nhưng mình kệ không xem lại mà cứ xem tiếp. Đừng quá tò mò tìm hiểu sâu cái gì mà mục tiêu thời điểm này chỉ là khảo sát thị trường thôi.
II. Tìm và chọn cái mình thiếu
Sau khi xem xong tất cả các nguồn cùng nói 1 thứ thì 1 số câu hỏi không hiểu lúc trước thì giờ đã hiểu, nhưng vẫn còn 1 số cái chưa hiểu. Tạm thời đừng tò mò mà cố gắng phải tìm câu trả lời ngay làm gì. Dần dần sẽ hiểu thôi
Thời điểm này thì bản thân mỗi người sẽ tự có sự đánh giá riêng. Đánh giá về phương pháp nói chung và về kinh nghiệm, kiến thức của mỗi người chia sẻ nói riêng.
Lúc này là lúc chọn lọc thứ mình đang thiếu trong phương pháp và chọn lọc người chia sẻ.
1. Nói về chọn người chia sẻ trước nhé
Thường mọi người hay chọn người mà mình cảm thấy pro nhiều kinh nghiệm hơn để xem nhưng mình lại có xu hướng chọn người cho mình cảm giác khi xem thoải mái hơn.
Tuy có vẻ cảm tính nhưng mình có lý do dẫn đến việc mình chọn như vậy
Đó là chúng ta không thể bắt chước trade giống ai hoàn toàn được. Giỏi lắm giống đến 80% thì đã là nhiều rồi. Phải xác định trước thế thì bạn mới tự chủ, phá bỏ rào cản của bản thân mà thoải mái tạo ra được cái riêng phù hợp nhất với mình. Thế thì mới tiến bộ nhanh được.
Vậy nên mình nói rất nhiều là trong quá trình trade mà thấy cái gì không giống của mình thì cứ thoải mái cho rằng người chia sẻ sai. Chỉ bản thân mình đúng (Quy tắc đầu tiên của bài trước: Không ai đúng ngoài mình)
Thêm nữa ở mỗi phương pháp thì gần như sẽ chỉ có 1 cái key là quan trọng nhất, những cái khác chỉ là bổ trợ cho cái key đó mà thôi. Lúc chúng ta chưa hiểu thì thấy nó mông lung, cái gì cũng quan trọng, hiểu rồi thì lại thấy nó đơn giản hơn nhiều.
Và điều đó cũng được thể hiện ngay trong chính cách làm video trên youtube của nhiều người và trong đó có mình.
Đó là trong rất nhiều video được chia sẻ trong 1 kênh thì sẽ nói về đủ thứ nhưng sẽ chỉ có 1 vài video trong đó là key thôi, còn lại những video khác chỉ là video bổ trợ cho video key đó.
Tất nhiên mới xem, mới học chúng ta sẽ không nhận ra ngay được. Chỉ khi xem nhiều thì mới nhận ra.
Mà để xem được nhiều thì nên chọn người cho mình cảm giác xem thoải mái. Chứ học mà không thoải mái thì học căng thẳng, tụt mood và đem lại hiệu quả cao.
Quan trọng thời điểm này không phải học để pro ngay mà chủ yếu là biết và hiểu được cái key trong phương pháp thôi. Và đó là lý do mình chọn người cho mình cảm giác xem thoải mái.
2. Nói về chọn cái còn thiếu trong phương pháp
(Cái này mình chỉ có thể nói về kinh nghiệm của mình chứ đây không phải mẫu số chung)
Do trade kiểu của mình quá quen rồi nên mình biết mình cần cải thiện điểm nào. Nhưng mình không có ý định tìm vì mình cũng chả biết nó sẽ ở đâu.
Một đợt SMC nổi lên và được đề xuất trên youtube mình thì mình có click vào xem. Có lẽ do may mắn mà mấy cái trường hợp hụt kèo của mình được giải đáp ngay khi xem cách vẽ khối Order Block mà không mất nhiều thời gian tìm kiếm.
Sau đó mình đã xem tất cả các kênh VN, nước ngoài tài liệu tìm được nói về SMC. Tất cả các thuật ngữ, cách giải thích về thị trường theo cách nhìn của SMC mình cũng hiểu. Nhưng mỗi người chúng ta đều có sự chọn lọc, tiếp nhận và lựa chọn riêng. Hợp cái nào thì xài cái đó.
Sau quá trình tìm hiểu đến chọn lọc thì với mình: cái Order Block là cái hay nhất của SMC và phù hợp với mình nên là sau khi xem vừa đủ hiểu mình đã tiến sang giai đoạn 3.
III. Tự tìm kiếm thông qua biểu đồ
Sau 1 tuần xem hết tất cả tài liệu, 4,5 ngày tiếp theo chọn lọc thứ cần xem và người nên xem. (Thời gian này mình chỉ xem và không hề bật biểu đồ để backtest). Sau khi xem thì mình đã hiểu khái quát về OB rồi. Nhưng hiểu khi xem là 1 chuyện, vào biểu đồ lại là 1 chuyện khác.
Nên sau khi chuyển giai đoạn tìm kiếm thông qua biểu đồ là mình dừng xem, không xem lại nữa, tập trung tất cả vào backtest và trade lot nhỏ trên biểu đồ của mình thôi.
Và đây chính là mấu chốt của bài này:
- Có vài anh em khi kết hợp vào thấy tốt hơn nhưng bên cạnh đó lại có anh em nói tẩu hỏa nhập ma khi tham khảo cách nhìn mới. Một số thì nói trade kiểu cũ đang ổn mà tham khảo thêm kiểu mới thì SL liên tục như đi thụt lùi, một số thì nói phải phế hết võ công cũ thì mới học được cái mới. Nhưng với những gì mình đã trải qua thì mình thấy rất bình thường. Không gặp hiện tượng loạn hay tẩu hỏa nhập ma gì cả, chỉ thấy mình tiến bộ hơn thôi, mặc dù chính mình là người viết rất nhiều bài trên hội quán.
Đây là cách mình làm đã làm khác so với thời gian đầu mới học
Khi đến giai đoạn bắt đầu tìm kiếm trên biểu đồ. Mình không xem lại video lần nào nữa. Chỉ có biểu đồ và biểu đồ. Chính cách làm này mà mình biến được nó theo tư duy của mình thay vì cố phải làm nó giống tư duy của người khác.
Mình biết khi ace mới áp dụng phương pháp nào đó vào backtest hay trade, thì khi thấy SL nhiều là ngay lập tức xem lại video rồi cố gắng làm giống như trong video. Mình ngày trước cũng làm vậy và giờ mình nhận định đây là nguyên do chính dẫn đến tẩu hỏa nhập ma.
Cái việc làm bắt chước giống y hệt góc nhìn của người khác khó lắm. Càng cố bắt chước giống y hệt thì càng tẩu hỏa nhập ma.
Mình từng chia sẻ ở video nào đó là đến khi mình hiểu ra vấn đề là lúc mình không xem video dạy trade của bất kì ai nữa mà chỉ tập trung vào biểu đồ thôi. Và lần này mình đã làm như vậy nhưng sớm hơn rất nhiều so với trước kia.
Vì thế khi vào biểu đồ, mình kết hợp vào lệnh sau khối OB thì mình kết hợp theo cách hiểu của mình. Tất nhiên là thời gian đầu, giá phá OB như đúng rồi. Mình SL tòm tòm.
Cái này quá là điều bình thường “nuôn”. Đừng vội hoang mang, đừng vội cố tìm đáp án ngay từ video, đừng xem lại video vội (nếu quên thì có thể xem lại chú đừng cố tìm kiếm lý do SL qua video nhé), cố gắng kìm hãm mình. Giờ cứ liên tục để ý những lệnh thắng và thua là sẽ tự nhận ra được 1 cái quy luật nào đó. Nhận ra rồi thì cứ thế áp dụng quy luật, quy tắc đó rồi tiếp tục để ý là sẽ lại ra được 1 quy tắc chặt chẽ tốt hơn nữa từ việc sửa đổi quy tắc cũ.
Chỉ làm vậy mà tỉ lệ winrate của mình tăng dần tính theo ngày sau khi đã thấy quy luật từ việc quan sát những lệnh của mình. (Cái này nói thật không nói quá nhé)
Đến khi có được 1 thành quả nhất định nào đó thì mới xem lại video xem là có cái gì hay ho hơn nữa không. Khi level của mình được tăng lên từ việc tự tôi luyện thì mình mới có thể thấy được giá trị hay ho nào đó khác mà trước đó chưa thấy. Chứ level mà chưa tăng thì xem mãi nó vẫn thế thôi, tốc độ tiến bộ sẽ chậm đi mà lại còn dễ bị tẩu hỏa với cách nhìn của người khác.
Sau khi xem xong thì lại không được xem lại lần nào nữa, tiếp tục lại làm bạn với biểu đồ.
Đó là cách mình học, tiếp nhận thông tin từ góc nhìn người khác mà không bị loạn cũng như tạo ra cách trade, cách kết hợp của riêng mình.
IV. Một số vấn đề trong quá trình luyện tập
Ngồi gõ ra thì nhanh và dễ nhưng trong quá trình luyện tập sẽ gặp 1 số vấn đề về tâm lý mà chúng ta cần phải khắc phục.
1. Cần xác định mục tiêu cụ thể trong từng thời kì
Nếu ai mới xem và học SMC thì thấy những video về SMC hầu như toàn kèo có RR nhỏ nhất, bèo nhất cũng phải 1:10. Và hầu như khi học thì ai cũng đều cố gắng làm và phân tích 1 lệnh hoàn chỉnh giống pro từ A - Z. Nhưng mình thì không làm thế.
Từ khi xem xong và vào biểu đồ để backtest thì thú thực, hầu hết thời gian mình chỉ backtest xem khối OB nào giá đến thì phản ứng bật lại và khối OB nào giá đến không phản ứng. Còn việc bật lại đi được bao xa có được 10R 20R hay không thì mình không hề quan tâm. Backtest thì mình chỉ làm mỗi việc đó thôi.
=> Nó nhàn đầu, không loạn, và vì chỉ chú tâm vào mỗi cái đó nên sự nhạy bén trong vấn đề tìm khối OB nó cũng tăng nhanh hơn bình thường.
2. Trong thời gian đầu chỉ nên chú tâm vào 1 thứ duy nhất.
Mình thì đơn giản chỉ hứng thú với OB nên mọi chuyện nó đơn giản. Nhưng nếu bạn hứng thú với nhiều thứ hơn như Order Block, Liquidity… thì cần xác định xem cái nào là key chính và thời gian đầu chỉ tập trung vào đó trước mà thôi. Chọn được 1 cái rồi lại xác định mục tiêu cụ thể trong cái đó. Lên được level thì lại tiếp tục luyện cái còn lại.
3. Backtest không nên nhiều nhưng nên đều đặn
Khi còn mới, chúng ta ai cũng đều là gà cả. Làm bất cứ việc gì cũng sẽ xảy ra sai sót. Trade sẽ bị SL ầm ầm liền tù tì sẽ gây ra stress, hoang mang và rất ức chế.
Chưa kể xem người khác trade giỏi hơn thì bắt đầu muốn mình tăng tốc nhanh hơn.
Tăng tốc để giỏi nhanh hơn thì cũng tốt nhưng tăng nhanh quá dễ gây tai nạn. Thế nên trong giai đoạn đầu, mình nghĩ mỗi ngày chỉ nên backtest cùng lắm 15, 20 lệnh thôi. Mình backtest 20 lệnh hết khoảng 40-60 phút. Thời gian còn lại là mình chỉ ngồi xem, nghiền ngẫm lại chỗ lệnh vừa backtest đó chứ không backtest thêm.
Với mình thì thị trường là vô hạn, chỉ có tóc chúng ta là hữu hạn. Mình hay nghĩ cho những sợi tóc còn lại của mình nên mình không backtest nhiều. Còn anh em nào chịu được áp lực cao hơn, tóc dầy, óng mượt hơn thì cứ thoải mái .
Nhưng cần nhớ là giá trị lớn nhất của backtest là để xem nghiền ngẫm, chứ không phải nằm ở số lệnh backtest.
4. Vấn đề về thuật ngữ
Mỗi phương pháp khác nhau, mỗi người chia sẻ khác nhau sẽ có các thuật ngữ khác nhau. Nhưng trong các thuật ngữ này, sẽ có những thuật ngữ mang một cái tên khác nhưng bản chất của chúng là giống nhau. Nên bạn có thể không cần thiết phải đặt thuật ngữ giống y hệt cách họ làm mà chỉ cần hiểu bản chất nó đang chỉ điều gì. Việc đổi thuật ngữ liên tục, dùng những thuật ngữ ta không thấy quen thuộc sẽ khiến não bộ phải mất thêm nhiều thời gian để làm quen với thuật ngữ mới này.
Nếu hiểu được bản chất này thì khi bạn xem các video của nhiều người khác nhau, các phương pháp khác nhau cũng sẽ hạn chế được việc bị rồi và tẩu hỏa nhập ma.
Tổng kết
Đó là tất cả những gì mình muốn nói trong bài này. Và từ chính cách học mình nhận được đó mà mình mới nghĩ ra cách tạo ra dạng bài về order block dạng module để nhự bạn cũng thấy.
Nếu ai đó đang bị tẩu hỏa nhập ma thì tạm thời hãy nghĩ nó thật đơn giản thôi:
- Trade như cũ nhưng đến bước đặt lệnh thì xem chỗ mình đặt có phải là OB chưa sử dụng không. Phải thì đặt, không phải thì thôi.
Và đây là 1 lệnh mình đã làm y hệt thế. Bạn có thể tham khảo nhé. Đợt này trade OB nên để tích lũy nhiều kinh nghiệm hơn thì mình trade tứ tung cặp.
Xu hướng giảm có KL fake
-
Mình dự đoán được giá giảm tiếp nên mình dự định sẽ bán ở KL fake.
-
Trade với OB thì mình cần thêm 1 xác nhận cuối là ở đó có OB chưa sử dụng không?
Và ở đó có OB M15 chưa sử dụng nên mình có thể vào được luôn ở khung M15.
Nhưng lần này mình xuống tới M5 thấy vẫn bóp được khá đẹp nên mình thử bóp OB đó nhỏ hơn nữa ( nếu bạn xem ở M2 sẽ còn rõ hơn) và may mắn được 1 lệnh 20R.
Đây là lệnh có tỉ lệ RR cao nhất mình từng vào từ trước đến giờ, TP xong cũng khá vui.
Trước đó lệnh cao nhất của mình thì cũng chỉ đến 12-15R thôi. Còn bình thường thì mình cũng ít bóp mà bóp thì cũng không quá nhiều nên lệnh với OB cũng chỉ được 5-7R là cùng.
Câu hỏi đặt ra
Thế thì khi trade bạn có cần làm giống mình trong trường hợp này là xuống M5 để bóp SL hay giống pro nước ngoài xuống tận timeframe giây không?
Tất nhiên là không cần. Mình cũng ít khi xuống M1 M2 để xem và bóp SL lắm. (Backtest thì hay xuống chứ trade real thì rất ít khi)
Trường hợp này có thể vào lệnh tại khung M15 luôn và được 5R là cũng rất được rồi. Mình hay vào kiểu này hơn.
Vì thế hãy cứ thoải mái chọn cách trade của mình mà không cần phải bắt chước hoàn toàn theo ai nếu làm điều đó khiến bạn thấy gò bó.